مددکاری و همیاری از فعالیت های مرتبط با رفع مشکلات مددجویان است. سازمان ها و کلینیک های اجتماعی با مددکاری و همیاری از آسیب دیدگان اجتماعی حمایت میی کنند.
حتما تا به حال بارها و بارها نام مددکار و همیار به گوشتان خورده است. اگر در میان کمپین های خیریه و سازمان های اجتماعی، گروه های فعالیت داوطلبانه و این موارد رفت و آمد داشته باشید و یا در برنامه هایشان شرکت کرده باشید تا حدی از مددکاری و همیاری می دانید، ولی شاید برخی آشنایی زیادی با این شغل سخت و صبورانه نداشته باشند. برای آشنایی بیشتر با وظایف مددکاری و همیاری و آشنایی با این شغل در این نوشتار با ما همراه باشید.
مددکار و همیار کیست؟
مددکار و همیار در واقع به نیروهایی گفته می شود که در رشته مددکاری اجتماعی و یا رشته های مرتبط تحصیل کرده اند و پس از گذراندن دوره های کارآموزی و با تایید مراجع علمی وارد بازار کار می شوند. مددکار و همیار بنا بر حوزه تخصصی که دارند، اعم از کودکان بی سرپرست، معلولین جسمی و ذهنی، سالمندان و یا ناتوانان می توانند در سازمان بهزیستی کشور و زیر مجموعه های آن و یا سازمان های خصوصی خیریه و انجمن های مردمی به کار مشغول شوند.
در عین حال در این حوزه مفهوم دیگری هم به نام همیار داوطلب وجود دارد. همیار داوطلب نیرویی است که بدون حقوق و رایگان پس از گذراندن دوره های آموزشی ضروری برای فعالیت های خیریه، مددکاری و همیاری داوطلب شده است و فعالیت خود را آغاز می کند. علاوه بر مددکاری اجتماعی نیروهای متخصص همچون پزشک، پرستار، کاردرمان و گفتار درمان، هنرمندان و نیروهای خدماتی می توانند به عنوان همیار داوطلب فعالیت کنند.
وظایف مددکار و همیار
مددکاری و همیاری یکی از تخصص های اجتماعی است که صبر و حوصله زیادی می طلبد. این نیروهای متخصص پس از مشخص کردن حوزه فعالیت و کاری خود باید در سازمان ها مشغول به کار شوند و اصلی ترین وظایف آنها حمایت از مددجو است. حوزه کاری مددکار اجتماعی و همیار بسیار گسترده و وسیع است. از سوی دیگر فعالیت آنها از حوزه فرد محور آغاز می شود و تا فعالیت های حمایتی گروه محور ادامه پیدا می کند.
مددکاران و همیاران می توانند در حوزه حمایت کودکان بی سرپرست و بدسرپرست، کودکان بزهکار، سالمندان، معلولین جسمی و یا ذهنی، بیماران صعب العلاج، زندانیان و بزهکاران فعالیت داشته باشند. در این میان فعالیت کاری آنها از حمایت مددجو آغاز می شود و تا راهنمایی مددجو و حل مشکلات وی ادامه خواهد داشت. البته در این میان نیازمند همکاری با دیگر حوزه های پزشکی و روانشناختی نیز خواهند بود.
مددکاران بر مبنای برنامه ای مشخص و تدوین شده با مددجویان جلسات مختلف دارند، با آنها صحبت می کنند و لیستی از مشکلات آنها را با کمک همکاران دیگر حوزه ها تهیه می کنند. در این میان اگرچه مسئولیت راهنمایی و همدلی مددجو بر عهده مددکار اجتماعی است اما برای رسیدن به راه حل اصلی و برطرف شدن مشکلات مددجو دیگر حوزه های علمی نیز باید با مددکاران همکاری داشته باشند.
خدمات فرد محور مددکاری و همیاری
همانطور که پیشتر گفتیم مددکاری و همیاری، فعالیت داوطلبانه و مردمی شامل خدمات فرد محور و گروه محور است. حال قصد داریم با فعالیت های فرد محور آشنا شویم
اصلی ترین خدمات فرد محور مددکار و همیار مرتبط با پرونده های سازمان های حمایتی است. این سازمان ها شامل سازمان بهزیستی، بنیاد شهید و جانبازان، کمیته امداد و سازمان های مشابه است. در این فعالیت ها ابتدا با مددجویان مصاحبه می شود و سپس وضعیت وی تشخیص داده می شود تا مددکار و همیار مناسب برای او گذاشته شود. در این میان کلینیک های اجتماعی نیز دخیل هستند تا پرونده مددجو روند مناسب را طی کند و او از حمایت مددکار اجتماعی متناسب با وضعیت خود برخوردار شود. سازمان های خصوصی و سازمان های مردم نهاد نیز با امضای تفاهم نامه از یاری بهزیستی و مددکاران کمک می گیرند، و مراجعینی که از قشرهای مختلف و دچار آسیب هستند را زیر چتر حمایتی خود می گیرند.
فعالیت های گروه محور مددکاری و همیاری
در عین حال مددکاری و همیاری تنها مرتبط با فرد نیست، بلکه در صورت نیاز مددکاران و همیاران از گروه های آسیب پذیر نیز حمایت می کنند. عمده خدمات گروه محور در کلینیک ها اجتماعی انجام می شود و بر مبنای قرارداد مابین گروه های مددجو و مددکاران فعالیت خود را آغاز می کنند. در این میان حضور روانشناسان برای کنترل گروه های مددجو و اتخاذ بهترین روش درمان و همیاری بسیار ضروری است. همچنین مددکاران نیز باید با فعالیت بیشتر با مددجویان تعامل بیشتری داشته باشند، زیرا بیشتر فعالیت های مددکارانه گروهی شامل جامعه بزهکاران، آسیب دیدگان اجتماعی و معتادان در کلینیک ها است که با توجه به وضعیت خاص این مددجویان باید با تمرکز و تحمل بیشتری کار کرد.
