کمک های مردمی و معافیت های مالیاتی
مطابق با قانون مالیات های مستقیم و با رعایت شرایط، موسسات خیریه و عام المنفعه کشور از پرداخت مالیات معاف هستند. به بیان دیگر، کمک به این موسسات به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی محسوب شده و از درآمد مشمول مالیات مؤدی قابل کسر خواهد بود.
کمک های نقدی به نهادهای مردمی(غیر دولتی) که به صورت نقدی و غیرنقدی صورت می گیرد به عنوان هزینه های قابل قبول محسوب می شود اما لازم است هنگام اعطای کمک، به نام و عنوان موسسه و مجوز آن از سازمان های ذیربط توجه شود تا این هزینه مورد قبول اداره مالیاتی قرار بگیرد.
طبق ماده ۱۷۲ قانون مالیات های مستقیم، کمک های بلاعوض به عنوان هزینه قابل قبول پذیرفته شده و از درآمد مشمول مالیات مؤدی کسر می شود. بدین ترتیب تمامی اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی که به موسسات خیریه واجد شرایط کمک می نمایند مشمول این معافیت می گردند.
کمک هایی که مشمول معافیت مالی می شوند
الف) کمک به حساب های تعیین شده از سوی دولت
کل مبالغی که از سوی اشخاص به صورت بلاعوض به این حساب های تعیین شده از سوی دولت واریز می شود تا در جهت بازسازی یا کمک از آن ها استفاده شود، به عنوان هزینه های قابل قبول مالیاتی در نظر گرفته می شود این کمک ها مواردی چون کمک های مردمی در مواقع بحران های مقطعی چون سیل و زلزله و سایر بلایا و حوادث را در بر می گیرد.
ب) کمک های نقدی و غیرنقدی به مراکز دولتی
مبالغی که اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی به صورت بلاعوض جهت موارد زیر واریز می کنند از جمله هزینه های قابل قبول سازمان امور مالیاتی است. بودجه این مراکز توسط دولت تامین می شود.
تجهیز، تعمیر، احداث و تکمیل مواردی چون:
- مدارس
- دانشگاه ها
- مراکز آموزش عالی
- مراکز بهداشتی و درمانی
- اردوگاه های تربیتی
- آسایشگاه ها
- مراکز بهزیستی
- کمیته امداد
- جمعیت هلال احمر
- کتابخانه ها و مراکز فرهنگی و هنری دولتی
این معافیت مالیاتی به فراخور سازمانی، طبق ضوابط وزارت آموزش و پرورش، فرهنگ و آموزش عالی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، و امور اقتصاد و دارایی صورت می گیرد و تامین بودجه دولت برای این مراکز دولتی شرط اساسی این معافیت مالیاتی است.
شرایط لازم برای قابل قبول بودن کمک به نهادهای غیردولتی
از آن جا که کمک به مراکز غیردولتی به عنوان هزینه های قابل قبول در نظر گرفته شده و باعث کاهش درآمد دولت می گردد، طبق بخشنامه های مالیاتی، هر کمکی به عنوان هزینه های قابل قبول محسوب نشده بلکه شرایطی برای آن در نظر گرفته می شود.
- طی بخشنامه ها متعدد نهادهایی که کمک به آن ها به عنوان هزینه قابل قبول پذیرفته می شود معرفی می شوند این معافیت تنها شامل این نهادهای اعلامی است
- کمک های نقدی حداکثر تا ۲۰ درصد درآمد مشمول مالیات پذیرفته می شود و نه بیشتر. به طور مثال اگر مؤدی به اندازه ۳۰ درصد درآمد مشمول مالیات خود، به این مراکز کمک نقدی کند تنها به اندازه ۲۰ درصد این درآمد به عنوان هزینه قابل قبول در نظر گرفته می شود و نه بیشتر.
- این محدودیت ها در مورد کمک به نهادهای دولتی وجود ندارد و حتی تا ۱۰۰ درصد درآمد مشمول مالیات اشخاص را پوشش می دهد.
برخی از شرایط لازم برای موسسات خیریه و عام المنفعه جهت برخورداری از مزایای ماده ۱۷۲ مالیات های مستقیم
با توجه به آثار و نتایج اجتماعی و اقتصادی معافیت مالیاتی این موسسات، لازم است که نظارت های دقیق و شفافی از سوی سازمان مالیاتی کشور بر این موسسات اعمال شود
- موسسه تحت یکی از عناوین “خیریه” و “عام المنفعه” به ثبت رسیده باشد.
- “غیرانتفاعی بودن” در اساسنامه موسسه تصریح شده باشد.
- طبق اساسنامه موسسه، کمک های نقدی و غیرنقدی به مصرف امور فوق رسیده باشد و از سوی سازمان امور مالیاتی مورد تایید قرار بگیرد.
- اساسنامه موسسه باید حق هیچ گونه برداشت یا تخصیص از محل کمک ها و هدایای نقدی و غیر نقدی را نداشته باشند
- اساسنامه باید متضمن این موضوع باشد که هیئت امناء و مدیران موسسه حق معامله با موسسه را ندارند.
- موسسات خیریه و عام المنفعه موظف هستند صورتحساب و هزینه سالانه را به صورت مستند حداکثر تا ۴ ماه پس از پایان سال مالی موسسه به مرجع ناظر مربوطه تسلیم نمایند
- این موسسات مکلف به انجام مقررات آیین نامه اجرایی از جمله تسلیم به موقع اظهارنامه و ترازنامه هستند.
عدم رعایت شرایط فوق از سوی موسسات غیرانتفاعی و عام المنفعه سبب لغو معافیت مالیاتی می شود.
فهرست موسسات خیریه غیر دولتی که مشمول معافیت مالیاتی هستند به این شرح است:
- انجمن حمایت از بیماران کلیوی
- بنیاد امور بیماری های خاص
- موسسه خیریه حمایت از کودکان مبتلا به سرطان( محک)
- آسایشگاه کهریزک
- پژوهشکده رویان
- کانون بهبود و پرورش هموفیلیان ایران
- انجمن امداد به بیماران سرطانی ایران
- انجمن امداد ایران
- انجمن حمایت از بیماران سرطانی یزد
- موسسه خیریه غیردولتی یاوران مهدی موعود(وابسته به دانشگاه علوم پزشکی)
- موسسه تحقیقات و پیشگیری سرطان
- انجمن خیریه حمایت از بیماران سرطان آذربایجان غربی
- موسسه بنیاد خیریه روشنای امید ایرانیان
- ستاد دیه کشور(ستاد مردمی رسیدگی به امور و کمک به زندانیان نیازمند)
سال ۱۳۹۹، سالی به یاد ماندنی در دارالاکرام
خداوند منان را سپاس می گوییم که بر ما دارالاکرامی ها منت گذارد تا بتوانیم به همت هموطنان نیکوکارمان به تعهد و مسئولیت اجتماعی خویش در قبال تحصیل فرزندان کم برخوردار این آب و خاک هرچه موثرتر همت گذاریم. همه همّ و غم ما و نیکوکاران ما در دارالاکرام، حمایت و همراهی همدلانه، فراگیر و همه جانبه با دانش آموزان کم برخوردار این سرزمین کهن و مهد عطوفت و مهربانی است.
اگر بخواهیم هم چون همیشه با مخاطبان و همراهان خود صادقانه، شفاف و بی ریا سخن بگوییم، باید اذعان کنیم سال ۹۹ یکی از پر رونق ترین سال ها برای این موسسه محسوب می شود که آن نیز امری محال بود اگر همیاران، بانیان، حامیان و مددکاران دلسوز و متعهد را در کنار خود نداشتیم.
مروری بر برخی از دستاوردهای دارالاکرام در سال ۱۳۹۹:
- امضای پیمان نامه همکاری با وزارت آموزش و پرورش کشور در زمینه اجرای طرح آموزش برای همه (آبا) با هدف بازگرداندن دانش آموزان بازمانده از تحصیل به چرخه تحصیل
- مشمولیت چندین سال معافیت مالیاتی به دلیل شفافیت مالی و حسابرسی های دقیق مالیاتی
- مشمولیت ذیل ماده ۱۷۲ قانون مالیات های مستقیم
دارالاکرام به عنوان یکی از معدود موسسات خیریه معتبر و باسابقه که موفق به اخذ این مجوز قانونی شده اند، موفق شده است از ظرفیت های این ماده قانونی برخوردار شود. بهره مندی از این ظرفیت قانونی که نشانه تعامل دولت با سازمان های مردم نهاد است مستلزم مصوبه هیئت دولت است.
این امر یکی از برجسته ترین دستاوردهای دارالاکرام در سال های اخیر در بین سایر موسسات مردم نهاد کشوری به شمار می آید.
