کودکان کار واقعه ای است که امروزه در حال گسترش است. انجمن حمایت از کودکان کار می تواند مرهمی بر این معضل اجتماعی باشد. اینگونه انجمنها با برنامه ریزیهای مدون می توانند با آگاه سازی اجتماع، بحران کودکان کار را از طریق از بین بردن فقر و تنگدستی، حل مشکلات خانوادگی و پیگیری رفتارهای خانوادگی کودکان و … حل کنند. شناخت وضعیت کنونی این قشر از جامعه به تصمیم گیری بهتر در مورد وضعیت کودکان کار می انجامد.
تعریف کودکان کار از نگاه جهانی
در تعاریف جهانی، کودکان کار وضعیت مشابهی دارند؛ آنها به صورت مداوم در حال کار هستند و به همین خاطر از تحصیل و اوقات فراغت خود باز ماندهاند. معمولا این کودکان به خاطر شرایط سختی که تحمل میکنند دچار آسیبهای روحی و جسمی بسیاری هستند. کودکان کار به طور معمول در انجمن حمایت از کودکان کار بین الملل بر اساس دو فاکتور مهم بررسی می شوند. اولین فاکتور نوع اشتغال کودکان کار و خیابان است. عملا تنها به کودکانی، کودک کار گفته می شود که شغل آنان از لحاظ فیزیک، زمان کاری و تجربه روانی و فرهنگی، مناسب رنج سنی آنها نباشد. دومین فاکتور در بررسی انجمن حمایت از کودکان کار، سن این کودکان می باشد. بر اساس سازمان بین المللی کار برای هر کاری حداقل رنج سنی مشخص شده است و اگر کودکی زیر این رنج سنی باشد به عنوان کودک کار شناخته میشود. به طور کلی کودکان کار در کارخانجات، کارهای خیابانی و کارهای زشت و تاسف باری نظیر روسپی گری و حتی فروش اعضای بدنشان به خدمت گرفته میشوند.
وضعیت رفتار جامعه با کودکان کار
عموما وضعیت رفتار جامعه با کودکان کار و خیابان به علت نوع کاری که کودکان در حال انجام آن هستند تا حدودی بد و در بهترین حالت دلسوزانه است. در کشور ایران به علت نوع کاری که اکثریت کودکان مشغول به آن هستند به آنها به دید کلاه بردارانی که والدین آنها قصد سو استفاده از سن و ظاهر کودکانه آنان دارند، نگاه می کنند. البته می توان این برخورد را نیز به برخورد زشت و زننده برخی کودکان نیز ارجاع داد و علت این بحران را میتوان عدم تربیت ناشی از عدم آگاهی والدین آنان و بزرگ شدن آنان در محیطی که والاترین هدف درآمدزایی است دانست. البته در ایران خوشبختانه قاچاق اعضای بدن رواج ندارد و روسپی گری کودکان نیز آمار پایینی به خود اختصاص داده است اما اعتیاد به مواد مخدر نیز در بعضی از این کودکان یکی دیگر از علتهای رفتارهای زنندهی متقابل بین مردم و این قشر از جامعه می باشد.
وضعیت تحصیلی و معیشتی کودکان کار و خیابان
عموما فاکتور تحصیل در این قشر مرده است؛ زیرا همانطور که در بالا بیان شد، کودکان کار به واسطه رشد در محیطی که هدف آن درآمدزایی است و زمان به نفع یک کودک پیش نمی رود، فاقد سواد یا مدارک تحصیلی بالا هستند. عموما مهمترین دلیل در عدم تحصیل فقر مالی والدین و سپس عدم آگاهی والدین نسبت به آسیبهای زنندهی روحی، روانی و جسمی که به فرزندان خود وارد میکنند بوجود میآید. امروزه مردم با تاسیس انجمن حمایت از کودکان کار سعی در آگاهسازی والدین و حمایت از حقوق کودکان در اجتماع هستند. جالب است بدانید کسب و کار در این سنین باعث کاهش بهرهوری کودکان کار در امر یادگیری و آموزش میشود. متاسفانه آمارهای دقیقی در ایران از کودکانی که بیسواد هستند یا از تحصیل بازماندهاند وجود ندارد اما میتوان مطمئن بود با شرایط اقتصادی ضعیف کشور این قشر از جامعه به سرعت در حال گسترش میباشد.
آشنایی با خدمات حمایت از کودکان کار
در یک انجمن حمایت از کودکان کار به طور معمول برنامه ریزی های زیادی میشود. این برنامهها از آمارگیری در مقیاسهای بزرگ کشوری برای شناسایی این کودکان شروع و منجر به حل مشکلات اقتصادی و رفع آسیب های جسمی و روانی کودکان میشود. انجمن حمایت از کودکان کار می تواند با برگزاری همایشها به مناسبتهای مختلف، حوزهها و قشرهای مختلف جامعه را به حمایت از این قشر دعوت نماید. مسلما حل مشکلات و مسائل مربوط به این بحران شامل ابعاد مختلفی نظیر: سو تغذیه، اعتیاد والدین و سرایت آن به فرزندانشان، فقر و تنگدستی والدین، روسپیگری، تنبیه های سنگین در محیط کار و خانواده، رفتارهای زنندهی کودکان و آسیبهای روحی پشت این رفتار، آسیبهای جسمی ناشی از کار سنگین در کارخانجات و … می باشد که حل این معضلات همگی در دستور کار انجمن حمایت از کودکان کار قرار گرفته است.