چگونه کرامت افراد نیازمند را حفظ کنیم؟
کرامت ذاتی انسانی موهبتی همگانی است که فارغ از تفاوت های ظاهری، از بدو آفرینش به همه انسان ها عطا شده است و همگان موظف به حفظ و رعایت کرامت ذاتی هستند که منشا آن روح الهی دمیده شده در انسان است. بنابراین هیچ گونه اقدامی ولو به بهانه خیرخواهی نباید و نمی تواند به کرامت افراد خدشه وارد سازد.
انجام امور خیر و دستگیری از نیازمندان با همه زیبایی ها و تاثیرات مثبت شگرفی که بر فرد و جامعه دارد، و با همه سفارشات موکد بزرگان دین و اخلاق، از ظرافت های خاصی برخوردار است که توجه به آن ها هنگام اقدام به عمل خیر بسیار ضروری است. در غیر این صورت، ممکن است این اقدامات خیرخواهانه به پشیمانی و شرمساری ما و طرف مقابل بینجامد.
فرهنگ سازی اصل کرامت در اقدامات خیرخواهانه
۱. حمایت از نیازمندان حقیقی که به دلیل عزت نفس و شرم و حیا دست نیاز به سوی دیگران دراز نمی کنند و در اغلب موارد ناشناس باقی می مانند. معمولا بازشناسایی نیازمندان حقیقی از غیرحقیقی یکی از مهم ترین دغدغه ها و موانع نیکوکاری محسوب می شود. یکی از مطمئن ترین راه ها می تواند همکاری و مشارکت با موسسات خیریه ای باشد که معتبر، مورد اعتماد و مورد وثوق ما هستند.بهترین راه های یافتن نیازمندان واقعی را اینجا بخوانید.
۲. اقدام به خیر خردمندانه: تنها برخورداری از نیات خیر کافی نیست بلکه چگونگی روش انجام و پیامدهای آن نیز باید مد نظر قرار گیرد. اقدام به خیر خردمندانه در حقیقت تضمینی است برای اقدامات خیرخواهانه ما.
۳. پرهیز از هرگونه جلب توجه، خودنمایی، غرور، تکبر، خود برتربینی، تحقیر، سرزنش: اغلب این موارد ریشه در نفسانیات دارد که با خودسازی، تربیت معنوی و مراقبه اعمال، رفتار و نیات درونی خویش می توان ضمن آگاهی از آن ها و اثرات شان، نسبت به رفع و کنترل آن ها اقدام کرد.
۴. رعایت و حفظ حریم خصوصی افراد: این مورد یکی از مهم ترین اصول روابط اجتماعی است که در هر سطح و مقیاس و تحت هر شرایطی باید رعایت شود.
۵. پرهیز از کنجکاوی درباره جزئیات و موارد غیرضروری زندگی افراد: ورود افراد بیگانه در زندگی خصوصی افراد و مطلع شدن از مسایل و مشکلات آنها در اغلب موارد برای همه ما سخت و غیرقابل تحمل است. لذا با در نظر گرفتن این موضوع، در زمان حمایت از افراد نیازمند باید به این نکات توجه داشته باشیم که دیگران از دخالت های بی مورد ما به بهانه کمک، آزرده خاطر خواهند شد.
۶. پرهیز از ایجاد رابطه صمیمانه با افرادی که مورد حمایت قرار می گیرند: این امر سبب می شود حریم خصوصی افراد بیشتر حفظ شده و از پیش آمدن توقعات نابه جا و مشکلات آتی برای طرفین پیشگیری شود و این حمایت ها کماکان ادامه پیدا کند.
۷. پرهیز از غافلگیری، شک کردن، مچ گیری و سوالاتی که نشان دهنده ظن و تردید فرد است: در صورت مواجهه با افراد نیازمند و کمک به آنها ضرورتی ندارد که آنها سفره دل شان را برای افراد بیگانه باز کنند تا شما درباره کمک به آنها اطمینان حاصل کنید و در غیر این صورت مدام در پی پیدا کردن دروغ و تناقض در آنان و زندگی شان باشید.
۸. عدم فاش سازی اسرار و اطلاعات افراد به سایرین: در صورتی که با اسرار زندگی این افراد آشنا شدید باید محرم راز آنان بمانید و جهت حفظ حرمت و آبروی آنها راز نگه دار باشید.
۹. پایبندی به اصل “آنچه برای خود نمی پسندی برای دیگری نیز مپسند”: پایبندی به این اصل شالوده تمامی اصول زندگی بشری محسوب می شود که روابط اجتماعی را غنا می بخشد و در برابر گزندها و آسیب ها محافظت می کند.
۱۰.خود را به جای طرف مقابل گذاشتن و با او احساس همدلی کردن: با همدلی با طرف مقابل، بدون این که درگیر احساسات و عواطف شوید، خواهید توانست خود را در جای طرف مقابل گذاشته و از زاویه نگاه او به قضایا بنگرید.
۱۱. پرهیز از هرگونه اقدام توهین آمیزی که در باطن منشا خیرخواهی دارد: دلسوزی و ترحم، دست انداختن، مسخره کردن، ریشخند زدن، دست کم گرفتن، نگاه بالا به پایین داشتن و مانند یک بزرگتر رفتار کردن همه نمونه هایی از رفتارهای ناپسندی است که یک فرد در مقابل یک فرد نیازمند می تواند از خود بروز بدهد.
خیریه دارالاکرام نمونه عینی پایبندی به حفظ کرامت انسانی
دارالاکرام در حمایت از دانش آموزان مستعد فاقد سرپرست موثر خط مشی هایی را دنبال می کند که به حفظ کرامت دانش آموزان اش کمک شایانی نموده است به نحوی که اعضای خانواده بزرگ دارالاکرام که در مسیر فعالیت و تلاش برای بهبود و ارتقای کیفی زندگی این افراد هر یک در زمینه های مختلف فعالیت می کنند، هرگز تصور نمی کنند که با افراد نیازمند سروکار دارند. بنابراین حس خوبی که در درون افراد مجموعه جاری است در اقدامات آنان نیز ظهور می یابد.
در این زمینه، مقاله بورسیه تحصیلی به مهربانی؛ کارآفرینی اجتماعی را مطالعه کنید.
اقدامات دارالاکرام جهت حفظ کرامت ذاتی افراد :
۱. عقد قرارداد بورسیه با دانش آموزان تحت پوشش با تاکید بر تعهد طرفین به اجرای مفاد آن
۲. عقد قرارداد بورسیه دانش آموز را ملزم می کند در زمان توانمندی مالی به نوبه خود با حمایت از دانش آموزان بازمانده از تحصیل، از چرخه ترک تحصیل و روند کار کودکان پیشگیری نماید.
۳.حمایت تحصیلی موسسه که در قالب بورسیه به دانش آموزان به صورت ماهانه پرداخت می شود مبلغی ثابت و مادام العمر نیست و کاهش، افزایش و تداوم آن به تلاش دانش آموز و ادامه همکاری او با موسسه بستگی دارد. محاسبه مبلغ بورسیه به نحوی است که بر مبنای پیشرفت های تحصیلی و دستاوردهای علمی، ورزشی، هنری و دیگر موارد بر آن افزوده می شود. بدین ترتیب برخلاف برخی موسسات خیریه، دانش آموز صدقه دریافت نمی کند بلکه حاصل دست رنج و تلاش خود را طی سال تحصیلی دریافت می کند.
۴. از آن جا که حامیان نیک خواه دارالاکرام از ابتدای امر، متعهد به پرداخت ماهانه بورسیه به دانش آموز مورد نظر خود هستند، می توان گفت این افراد پدر یا مادر معنوی دانش آموز محسوب می شوند. اما علی رغم برقراری این ارتباط قلبی و معنوی دوسویه، برای حفظ هرچه بیشتر کرامت انسانی این دانش آموزان حتی الامکان از ملاقات و دیدار حضوری حامیان با دانش آموزان مگر در مواقع ضروری و در صورت نیاز که با حضور مددکار موسسه صورت می گیرد، ممانعت می شود. در حقیقت به دلیل حفظ اصل کرامت، از ارتباط حضوری و روابط نزدیک و صمیمانه حامی با دانش آموز پیشگیری شده است. البته این موضوع مورد توافق طرفین نیز هست.
۵. اطلاعات و مستندات قابل دسترس در سامانه به مهربانی جهت حفظ هویت و امنیت دانش آموزان در مراحل اولیه محدود می شود اما در مراحل بعدی حامی درباره دانش آموز خود اطلاعات بیشتر و مستندی را دریافت می کند که بررسی صحت و درستی آن ها توسط حامی کاملا امکان پذیر است.
۶.رعایت استراتژی تعبیه شده در به کارگیری الفاظ و کلماتی که در توصیف دانش آموزان و خانواده های تحت پوشش به کار می رود خود بهترین گواه بر حفظ کرامت در این مجموعه است. واژگانی چون محروم، یتیم،کودکان بی سرپرست، بدسرپرست، نیازمند، درمانده، مصیبت زده، بی پناه، مستحق و هرگونه واژه یا اصطلاحی که ترحم و دلسوزی را در اذهان متبادر می کند در موسسه و بلاگ به مهربانی منع شده است و در برخی موارد از این واژگان تنها به عنوان مفهومی جامعه شناختی و کلی در جامعه استفاده شده، در غیر این صورت این اصطلاحات به هیچ یک از دانش آموزان موسسه اطلاق نمی شود.
اگر شما نیز دغدغه کرامت و حرمت دانش آموزان کم برخوردار این مرز و بوم را دارید به دیگر اعضای خانواده بزرگ دارلاکرام بپیوندید و ما را در مسیر حمایت از آنان یاری کنید.