اهمیت مددکاری اجتماعی برای نیازمندان
در گفت و گویی با مدیر بخش مددکاری اجتماعی موسسه خیریه دارالاکرام، ایشان درباره نقش و اهمیت مددکاری برای اقشار آسیب دیده به نکات مهمی اشاره نموده اند که در زیر به آن ها می پردازیم.
وظیفه موسسه دارالاکرام حمایت از دانشآموزان کم برخوردار، فاقد سرپرست موثر برای ادامه تحصیل است. آنچه در چنین موسسهای بسیار حائز اهمیت است به خدمت گرفتن مددکاری اجتماعی است.
از زمان تاسیس موسسه دارالاکرام، اقدامات مددکاری کمابیش صورت گرفته است، اما نه به معنای کارشناسی و حرفهای. درواقع، این فعالیتها جایگاهی جنبی یا به اصطلاح سنتی داشته و افراد دلسوز و متعهد که با موسسه همکاری میکردند اقدامات مددکاری را انجام میدادند.
درک مددکاری اجتماعی در بُعد حرفهای در موسسه خیریه
خوشبختانه این روزها با تغییر رویکرد موسسه، ضرورت پیاده سازی مددکاری اجتماعی در بُعد حرفهای بخوبی درک شده است.
شرایط مددجویان موسسه دارالاکرام از پیچیدگیهای خاصی برخوردار است، به این معنا که این افراد فقط یتیم یا بیبضاعت نیستند بلکه اغلب از گرفتاریهای خانوادگی و اجتماعی نیز رنج می برند.
فقدان سرپرست موثر تبعات بسیاری برای کودکان به همراه دارد که نیازمند رسیدگی های خاص است و نمیتوان تنها به اهدای هزینه تحصیل به این کودکان بسنده کرد و سایر مشکلات آنها را نادیده گرفت.
مواجه شدن با این موضوعات نیازمند دانش مددکاری و سازوکاری علمی است که بتواند نتیجه بخش باشد. به این ترتیب بهترین روش برای مواجه شدن با مشکلاتی از این دست، به کارگیری و استفاده از نیروهای مددکاری اجتماعی حرفهای و مجرب است.
استخدام مددکار اجتماعی حرفهای
از آنجا که تعداد مددجویان و گستره فعالیت های موسسه وسیع است و روز به روز نیز افزایش می یابد ما نمیتوانیم به تناسب تعداد مددجویان، مددکار حرفهای استخدام کنیم.
به همین خاطر به دنبال این هستیم که با موسسات دارای فعالیت های همسو با مددکاری اجتماعی همکاری کنیم.
ما با این موسسه قراردادی را منعقد کردهایم که طی آن مقرر شده است اعضای موسسه از طریق کلینیک های مددکاری در هرکدام از شعب دارالاکرام، فعالیت مددجویان را رصد کرده و در صورت نیاز آنها را یاری و حمایت کرده و به ما گزارش دهند.
در پیگیریهای به عمل آمده پی بردیم که این نهاد تحت نظارت بهزیستی فعالیت میکند و نیروهایی که در آن مشغول به فعالیت هستند همگی حرفهای و تحصیلکرده هستند و تجربه خوبی در زمینه مددکاری اجتماعی دارند.
استفاده از نیرو های داوطلب مددکاری
علاوه بر همکاری با نهادها، به دلیل بالا بودن تعداد مددجویان، ناگزیریم از نیروهای داوطلب به نام همیار معتمد نیز استفاده کنیم.
به منظور دسترسی و بهره مندی از خدمات نیروهای همیار معتمد و علاقهمند به همکاری داوطلبانه جهت رسیدگی، بازدید و حمایت از مددجویان و هم چنین یاری خواستن از آنها در مسیر کمک به مددجویان، برنامههای متعددی را در دست بررسی داریم که یکی از آن ها برگزاری کلاسهای آموزشی برای این عزیزان است.
البته شرایط ایده آل چنین ایجاب می کند که برای هر ۲۰ نفر مددجو یک مددکار اجتماعی حرفهای و با تجربه استخدام شود اما از آنجا که موسسه دارالاکرام موسسه ای غیرانتفاعی و حمایتی است و بودجه بالایی در اختیار ندارد بالطبع نمیتواند در این زمینه هزینه سنگین کرده و تعداد زیادی مددکار اجتماعی را به خدمت بگیرد.
پیشنهاد من این بود که باید ابتدا بانک مددکاران اجتماعی فعال را مشخص کنیم تا به این ترتیب تعداد مددکاران هر استان که موسسه در آنجا شعبه دارد مشخص شود و هم چنین به روزمه کاری و تحصیلی آنها نیز دسترسی داشته باشیم.
این اقدام صورت گرفته و با همه شعب موسسه برای همکاری در این زمینه مکاتبه شده است. در مرحله بعد، باید فهرستی از افرادی را که میتوانند در زمینه مددکاری با ما همکاری داشته باشند تهیه کنیم و مشخص کنیم با چه تعدادی از آنها میتوانیم همکاری داشته و سپس برای این عزیزان کلاسهای آموزشی برگزار کنیم.
توانمندسازی مددکاران داوطلب و کمتجربه و دوستانی که در این زمینه با ما به شیوه سنتی همکاری دارند، در نهایت میتواند د به توانمندسازی مددجویان منجر شود.
پیگیری اقدامات و فعالیتهای مددجویان
بسیار مهم است که مددکاران ما به این مهارت و دانش دست پیدا کنند که چطور با مددجویان صحبت کرده، پیگیر کارها و فعالیتهای شان باشند و به آنها مشاوره دهند.
در شرایط ایدهآل ارائه خدمات روان شناسی و روانپزشکی نیز ضروری است، اما محدودیتهای موجود در حال حاضر چنین اجازه ای را به ما نمیدهد. خواسته ما این است که تیمی متشکل از جامعه شناسان، روان شناسان، روانپزشکان و مددکاران حرفهای در اختیار داشته باشیم اما با محدودیتهای متعددی در این زمینه مواجه هستیم.
ارائه خدمات به افرادی که دچار آسیب اجتماعی هستند
ما در موسسه دارالاکرام به افرادی که دچار آسیب اجتماعی هستند خدمات ارائه میدهیم و به همین دلیل نیازمند تیمی کارشناسی و ماهر برای مواجهه درست و کارآمد با این عزیزان هستیم تا فعالیتهای مان اثر بخش باشد. شعار ما این است که اگر بتوانیم حتی یک کودک را در مسیر تحصیل و زندگی طبیعی و سالم یاری کنیم، یک کودک کار از جامعه کم کردهایم.
کودکان کار متاسفانه مستعد هستند که در آینده ای نه چندان دور به فردی بزهکار و مجرم تبدیل شوند و یاری آنها در کودکی م کمک بزرگی به جامعه و خدمتی مقدس به کشور محسوب می شود.
اینجاست که درمییابیم ارزش کار این موسسه تا چه حد والاست و چه تاثیر مثبتی بر کلیت جامعهای که همگی در آن زندگی میکنیم دارد.
به همین دلیل لازم و ضروری است که بازوی مددکاری اجتماعی در این موسسه تقویت شده و کلینیکهای حرفهای مددکاری با شعب موسسه در نقاط مختلف کشور همکاری کرده و ما را یاری نمایند.
این موضوع در برنامههای موسسه گنجانده شده است و خوشبختانه اعضای هیئت مدیره و سایر دست اندرکاران موسسه از رویکردی مثبت نسبت به این قضیه برخوردارند.
اجرایی شدن چنین تصمیمی نیازمند زمان و مستلزم کوشش فراوان است. شاید تصور مدیران شعب موسسه از مددکاری همان چیزی باشد که پیش از این در موسسه انجام گرفته است، یعنی همان مددکاری سنتی. حال ما باید با همکاری و همیاری مددکاران اجتماعی حرفهای این تصور را کم کم تغییر داده و با استفاده از مهارتهای مددکاران اجتماعی مجرب در این مسیر تغییر رویکرد دهیم.